Cập nhật văn bản pháp luật đất đai mới nhất 2025

Trong bối cảnh hệ thống pháp luật đất đai liên tục được hoàn thiện để đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế – xã hội, việc cập nhật các văn bản pháp luật đất đai mới nhất năm 2025 là vô cùng cần thiết cho cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực bất động sản, quản lý đất đai và các chuyên gia pháp lý.

1. Tổng quan về các văn bản pháp luật đất đai năm 2025

Hệ thống pháp luật đất đai năm 2025 được xây dựng dựa trên Luật Đất đai 2024 (số 31/2024/QH15), có hiệu lực từ ngày 01/08/2024, thay thế Luật Đất đai 2013. Các văn bản hướng dẫn bao gồm Nghị định, Thông tư, Quyết định của Thủ tướng Chính phủ và Công văn nhằm cụ thể hóa các quy định của Luật, đảm bảo tính minh bạch, công bằng và thúc đẩy phát triển bền vững.

Các loại văn bản chính:

Luật do Quốc hội ban hành.
Quyết định của Thủ tướng Chính phủ.
Nghị định của Chính phủ hướng dẫn thi hành Luật.
Thông tư của Bộ Tài nguyên và Môi trường (BTNMT) và các Bộ liên quan.
Công văn hướng dẫn và các dự thảo nghị định đang lấy ý kiến.

2. Các Luật và Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về đất đai

Dưới đây là danh sách các Luật và Quyết định mới nhất có hiệu lực hoặc được sửa đổi trong năm 2025:

Văn bản	Nội dung chính	Ngày ban hành	Ngày hiệu lực
Luật 31/2024/QH15	Luật Đất đai 2024, gồm 16 chương, 260 điều, sửa đổi và thay thế Luật Đất đai 2013. Quy định về chế độ sở hữu, quản lý, sử dụng đất đai, quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất.	18/01/2024	01/08/2024 (trừ Điều 190, 248 hiệu lực từ 01/04/2024)
Luật 43/2024/QH15	Sửa đổi Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản và Luật Các tổ chức tín dụng, nhằm đồng bộ hóa hệ thống pháp luật.	29/06/2024	01/08/2024
Quyết định 12/2024/QĐ-TTg	Cơ chế, chính sách giải quyết việc làm và đào tạo nghề cho người có đất bị thu hồi.	31/07/2024	01/08/2024
Quyết định 817/QĐ-TTg	Phê duyệt đề án “Kiểm kê đất đai, lập bản đồ hiện trạng sử dụng đất năm 2024”.	09/08/2024	09/08/2024
Quyết định 629/QĐ-BTNMT	Quy định các thủ tục hành chính về đất đai.	–	03/04/2025

3. Các Nghị định quy định chi tiết về đất đai năm 2025

Nghị định cung cấp hướng dẫn chi tiết để triển khai Luật Đất đai 2024. Dưới đây là các Nghị định trọng điểm:

Nghị định	Nội dung chính	Ngày ban hành	Ngày hiệu lực
Nghị định 123/2024/NĐ-CP	Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai.	04/10/2024	04/10/2024
Nghị định 115/2024/NĐ-CP	Hướng dẫn Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà đầu tư dự án sử dụng đất.	16/09/2024	16/09/2024
Nghị định 112/2024/NĐ-CP	Hướng dẫn về đất trồng lúa.	11/09/2024	11/09/2024
Nghị định 104/2024/NĐ-CP	Quy định về Quỹ phát triển đất.	31/07/2024	01/08/2024
Nghị định 103/2024/NĐ-CP	Quy định về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất.	30/07/2024	01/08/2024
Nghị định 102/2024/NĐ-CP	Hướng dẫn thi hành Luật Đất đai 2024.	30/07/2024	01/08/2024
Nghị định 101/2024/NĐ-CP	Quy định về điều tra cơ bản đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất.	29/07/2024	01/08/2024
Nghị định 88/2024/NĐ-CP	Bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất.	15/07/2024	01/08/2024
Nghị định 71/2024/NĐ-CP	Quy định về giá đất, bao gồm phương pháp định giá đất.	27/06/2024	01/08/2024
Nghị định 75/2025/NĐ-CP	Hướng dẫn thí điểm thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận quyền sử dụng đất.	–	02/04/2025
Nghị định 76/2025/NĐ-CP	Hướng dẫn Nghị quyết 170 về tháo gỡ khó khăn cho các dự án đất đai tại 3 địa phương.	–	02/04/2025
Nghị định 82/2025/NĐ-CP	Gia hạn thời hạn nộp tiền thuê đất năm 2025.	–	04/04/2025
Nghị định 87/2025/NĐ-CP	Giảm tiền thuê đất năm 2024 (áp dụng sang 2025).	–	–

4. Các Thông tư hướng dẫn chuyên sâu về đất đai

Các Thông tư do Bộ Tài nguyên và Môi trường và các Bộ liên quan ban hành hỗ trợ triển khai chi tiết các quy định pháp luật:

Thông tư	Nội dung chính	Ngày ban hành	Ngày hiệu lực
Thông tư 48/2024/TT-BTNMT	Quy định định mức kinh tế – kỹ thuật thống kê, kiểm kê đất đai, lập bản đồ hiện trạng và xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai quốc gia.	31/12/2024	15/02/2025
Thông tư 29/2024/TT-BTNMT	Quy định kỹ thuật về lập, điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.	12/12/2024	12/12/2024
Thông tư 26/2024/TT-BTNMT	Quy định kỹ thuật về đo đạc lập bản đồ địa chính.	26/11/2024	15/01/2025
Thông tư 25/2024/TT-BTNMT	Quy định về quy trình xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai.	26/11/2024	15/01/2025
Thông tư 12/2024/TT-BTNMT	Hướng dẫn đào tạo, bồi dưỡng và cập nhật kiến thức cho cá nhân hành nghề tư vấn định giá đất.	31/07/2024	01/08/2024
Thông tư 08/2024/TT-BTNMT	Quy định về thống kê, kiểm kê đất đai và lập bản đồ hiện trạng sử dụng đất.	31/07/2024	01/08/2024
Thông tư 09/2024/TT-BTNMT	Quy định về nội dung, cấu trúc dữ liệu quốc gia về đất đai và yêu cầu kỹ thuật phần mềm ứng dụng.	31/07/2024	01/08/2024
Thông tư 10/2024/TT-BTNMT	Quy định về hồ sơ địa chính, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất.	31/07/2024	01/08/2024
Thông tư 11/2024/TT-BTNMT	Quy định kỹ thuật điều tra, đánh giá đất đai; bảo vệ, cải tạo, phục hồi đất.	31/07/2024	01/08/2024
Thông tư 56/2024/TT-BTC	Quy định mức thu, quản lý, sử dụng phí khai thác tài liệu đất đai từ hệ thống thông tin quốc gia.	31/07/2024	01/08/2024
Thông tư 11/2024/TT-BNV	Quy định về lập, quản lý hồ sơ địa giới đơn vị hành chính.	18/10/2024	18/10/2024

5. Các Công văn và Dự thảo văn bản pháp luật liên quan

Ngoài các văn bản chính thức, một số Công văn và Dự thảo đáng chú ý bao gồm:

Công văn 4545/HD-NHCS (01/08/2024): Hướng dẫn nghiệp vụ cho vay hỗ trợ tạo việc làm, đào tạo nghề cho người có đất thu hồi theo Quyết định 12/2024/QĐ-TTg.
Công văn 4530/NHCS-TDNN (01/08/2024): Hướng dẫn cho vay đối với người có đất thu hồi đi làm việc nước ngoài theo hợp đồng.
Công văn 1805/CĐKDLTTĐĐ-CNDLTTĐĐ (23/12/2024): Hướng dẫn tạo và trình bày thông tin mã QR trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Công văn 991/BNNMT-QLĐĐ: Hướng dẫn chỉnh lý hồ sơ địa chính và sổ đỏ khi sáp nhập tỉnh, xã.
Công văn 725/CT-CS: Các chính sách thuế đối với Quỹ phát triển đất.
Dự thảo Nghị định về giảm tiền thuê đất năm 2024: Đang lấy ý kiến, hỗ trợ doanh nghiệp và cá nhân.
Dự thảo Nghị định về thỏa thuận quyền sử dụng đất: Hướng dẫn thí điểm dự án nhà ở thương mại.

6. Những điểm mới nổi bật trong Luật Đất đai 2024 và quản lý đất đai năm 2025

Không còn cấp đất cho hộ gia đình từ năm 2025

Theo Điều 4 Luật Đất đai 2024, từ ngày 01/01/2025, Nhà nước không giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất hoặc nhận chuyển quyền sử dụng đất cho hộ gia đình. Quy định này nhằm giải quyết các vấn đề liên quan đến xác định thành viên hộ gia đình, vốn gây khó khăn trong giao dịch đất đai. Các hộ gia đình đã được cấp đất trước thời điểm này vẫn được tiếp tục sử dụng theo thời hạn còn lại, và khi hết hạn, quyền sử dụng đất có thể gia hạn hoặc chuyển sang cá nhân trong hộ.

Quản lý nhà nước về đất đai

Điều 20 Luật Đất đai 2024 quy định 18 nội dung quản lý nhà nước về đất đai, bao gồm:

Ban hành và thực hiện văn bản quy phạm pháp luật về đất đai.
Tuyên truyền, giáo dục, đào tạo, hợp tác quốc tế về đất đai.
Xác định địa giới hành chính, lập và quản lý hồ sơ địa giới.
Đo đạc, lập bản đồ địa chính, quy hoạch và hiện trạng sử dụng đất.
Điều tra, đánh giá, bảo vệ, cải tạo và phục hồi đất đai.
Lập, điều chỉnh và quản lý quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.
Giao đất, cho thuê, thu hồi, công nhận quyền sử dụng, chuyển mục đích sử dụng đất.
Xây dựng và quản lý bảng giá đất, giá đất cụ thể.
Quản lý tài chính đất đai, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.
Phát triển và khai thác quỹ đất.
Đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Thống kê, kiểm kê đất đai.
Xây dựng và vận hành hệ thống thông tin quốc gia về đất đai.
Thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm pháp luật đất đai.

Bảng giá đất và Hệ thống thông tin quốc gia về đất đai

Bảng giá đất: Theo Điều 257 Luật Đất đai 2024, bảng giá đất hiện hành (theo Luật Đất đai 2013) được áp dụng đến hết ngày 31/12/2025. Từ ngày 01/01/2026, bảng giá đất mới sẽ được ban hành hàng năm, đảm bảo sát với giá thị trường. Các tỉnh, thành phố có thể điều chỉnh bảng giá đất theo thực tế địa phương.
Hệ thống thông tin quốc gia về đất đai: Theo Điều 170 Luật Đất đai 2024, hệ thống này phải được xây dựng và vận hành trước năm 2025, tạo nền tảng dữ liệu tập trung, minh bạch, hỗ trợ quản lý đất đai hiệu quả.

Chính sách hỗ trợ người dân tộc thiểu số

Luật Đất đai 2024 bổ sung chính sách hỗ trợ đất đai lần đầu cho cá nhân là người dân tộc thiểu số thuộc hộ nghèo, cận nghèo tại vùng đồng bào dân tộc và miền núi, bao gồm:

Giao đất ở trong hạn mức, miễn giảm tiền sử dụng đất.
Cho phép chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở trong hạn mức.
Giao đất nông nghiệp không thu tiền sử dụng đất.
Cho thuê đất phi nông nghiệp để sản xuất, kinh doanh, miễn giảm tiền thuê đất.

Bồi thường, tái định cư

Theo Điều 79 và Điều 88 Luật Đất đai 2024, việc tái định cư phải hoàn thành trước khi thu hồi đất. Luật bổ sung các khoản hỗ trợ như tháo dỡ, di dời tài sản gắn liền với đất, phù hợp với phong tục, tập quán địa phương. Có 32 trường hợp thu hồi đất để phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng.

7. Tầm quan trọng của việc cập nhật văn bản pháp luật đất đai

Việc nắm bắt các văn bản pháp luật đất đai mới nhất năm 2025 giúp:

Đảm bảo tuân thủ pháp luật: Hỗ trợ cá nhân, doanh nghiệp tránh rủi ro pháp lý.
Tăng tính minh bạch: Giúp cơ quan quản lý xây dựng chính sách phù hợp.
Giảm tranh chấp: Hỗ trợ giải quyết tranh chấp đất đai hiệu quả.
Tối ưu hóa quy trình: Đơn giản hóa thủ tục cấp phép, chuyển đổi mục đích sử dụng đất.

Tổng hợp văn bản pháp luật đất đai năm 2025 cung cấp cái nhìn toàn diện về hệ thống pháp luật hiện hành, từ Luật Đất đai 2024 đến các Nghị định, Thông tư và Công văn hướng dẫn. Các quy định mới nhấn mạnh tính minh bạch, hiệu quả và bảo vệ quyền lợi người dân, doanh nghiệp. Để được tư vấn chi tiết hoặc hỗ trợ pháp lý, bạn có thể liên hệ các luật sư chuyên môn hoặc tra cứu thêm tại các nguồn như luattinthanh.com.vn.

Xem thêm: